Gisteren zag ik de aankondiging dat er binnenkort een nieuwe app voor Apple Music komt, 1 die gericht is op het omgaan met klassieke muziek op een manier die veel meer geschikt is dan generieke muziek apps zoals Apple Music, Spotify en wat al niet meer.
Voor mij, als liefhebber van klassieke muziek, maar ook professioneel, als datamanagement professional, is dit van groot belang. In deze blog zal ik beschrijven waarom dit vanuit het oogpunt van gegevensbeheer zo interessant is.
Metadata
Wie mijn data management trainingen volgt weet dat ik een paar dingen vaak noem en metadata is daar 1 van. Metadata is zo belangrijk om veel functies mogelijk te maken die het werken met data, maar in het algemeen dingen zoveel makkelijker en beter maken. Apple Music Classical is anders dan Apple Music in de zin dat ze meer metadata zullen hebben, meer nauwkeurigheid, meer granulariteit en daarmee meer mogelijkheden mogelijk maken, dat ik bespreek onder het hoofdstuk ‘Zoeken, verkennen en leren’.
Ik denk dat het goed genoeg krijgen van de metadata de afgelopen anderhalf jaar, sinds de overname van Primephonic door Apple, het grootste deel van het werk van Apple heeft gekost. Metadata lijkt eenvoudig, maar dat is het niet en vereist een goede planning en veel werk.
Curator of datasteward?
Een curator is voor een muziekcatalogus met een beetje voorstellingsvermogen eigenlijk wat een datasteward binnen een organisatie. Mensen die de inhoud kennen en op meta-niveau bezig zijn. Soms met metadata, soms met playlists, dan weer met data aan elkaar knopen voor allerlei nieuwe use cases.
De waarde van jouw data neemt enorm toe door het werk van deze mensen. Zij brengen kennis in en maken alles nog bruikbaarder, nog makkelijker en nog beter. Geen wonder dat in de DAMA DMBoK en ook in mijn trainingen we het steeds weer over deze rol hebben.
Taxonomieën
Een taxonomie is een kennisstructuur, een manier om alle items in te delen die betekenisvol is voor de gebruiker. 1 taxonomie is geen taxonomie. Je wilt meerdere indelingen. 1 op genre, 1 op orkestbezetting, 1 op stem, 1 op … Er zijn heel veel manieren om data te ontsluiten en verschillende gebruikers gebruiken verschillende manieren, maar ook dezelfde gebruiker kan van tactiek wisselen en behoefte hebben om ook een andere taxonomie te gebruiken.
Standaarden en integratie
Standaarden zijn erg belangrijk wanneer je gegevens van zoveel verschillende muziekuitgevers wilt samenbrengen in iets dat fungeert als een centrale, uniforme opslagplaats.
Dit betekent dat je normen moet vaststellen voor het datamodel, voor de inhoud van de attributen. Ik denk dat er op hoog niveau veel overleg is geweest met de muziekuitgevers om dit voor elkaar te krijgen. Elke verandering heeft werk nodig en achteraf de metadata van je bibliotheek veranderen is niet leuk en vaak niet eens haalbaar.
Het betekent ook rekening houden met alle bestaande, de facto en lokale standaarden en werken met wat er is, meer dan opnieuw kunnen beginnen.
Gegevensmodel
Het gegevensmodel bepaalt echt veel kennis over dit onderwerp. In de wereld van catalogisering voor bibliotheken is er een bekend model dat FRBR heet. Een meer conceptuele voorstelling staat hieronder. Het werd gecreëerd en wordt onderhouden door IFLA, the International Federation of Library Associations and Institutions.
Dit datamodel is interessant omdat het aangeeft dat een intellectueel werk, zoals de 5e symfonie van Beethoven, meerder uitvoeringen kan hebben. Het kan met verschillende instrumenten zijn, door verschillende artiesten en orkesten. Bovendien, en hier hebben we een echt probleem met muziek en alle compilaties die er zijn, geeft het ook de mogelijkheid om dit alles aan elkaar te koppelen. Kortom, er is veel meer structuur, fijn voor de gebruiker.
Gebruikt Apple dit model? Als input of onder de motorkap? Ik weet het niet, maar ze zullen iets vergelijkbaars hebben, dat is zeker.
Links
Een belangrijk onderdeel van het model is ook dat de links inhoud geven. Het FRBR-model kent mensen en organisaties. Deze kunnen verschillende rollen hebben, zoals een persoon is de componist van een werk (“is schepper van”), of een organisatie voert een werk uit (“wordt gerealiseerd door” en nu niet voor dat werk, maar voor de manifestatie).
Gegevenskwaliteit
Datakwaliteit zal de nieuwe Apple Music Classical app maken of breken. Datakwaliteit heeft verschillende dimensies en is wat interessanter dan alleen ‘goed’ of ‘slecht’.
- Nauwkeurigheid – Zijn de gegevens gelijk aan de ‘echte’ waarde?
- Volledigheid – Welke gegevens ontbreken of zijn onbruikbaar?
- Consistentie – Welke waarden geven tegenstrijdige informatie?
- Geldigheid – Welke waarde is verouderd?
- Precisie – Gedetailleerdheid van het gegevenselement
- Privacy – Moeten de gegevens beperkt toegankelijk zijn?
- Redelijkheid – Voldoen de gegevens aan redelijke verwachtingen?
- Referentiële integriteit – Alle kindrecords moeten een ouder hebben.
- Tijdigheid – Verschil tussen wanneer gegevens beschikbaar en nodig zijn
- Uniekheid – Zitten er (ongewenste) doublures in de gegevens?
- Geldigheid – Blijven de gegevens binnen de grenzen van het domein?
Dit zijn de meest voorkomende datakwaliteitsdimensies, die ook zijn beschreven in de DAMA DMBoK voor datamanagementprofessionals.
Ik kan me voorstellen dat Apple het moeilijk had om dit op het niveau te krijgen waar ze dachten dat we tevreden mee zouden zijn.
Zoeken, verkennen en leren
Waarom doen we dit allemaal: een nieuwe app, een lading werk aan de metadata? Allemaal omdat wij liefhebbers van klassieke muziek meer nodig hebben dan een standaard manier om iets te vinden waarvan we weten dat het bestaat.
Ik heb hierover in 2015 op LinkedIn een post geschreven die nog steeds actueel is.
Deze 3 dingen is wat klassieke muziek enthousiastelingen meer doen dan populaire muziek enthousiastelingen. Het gaat allemaal om de use cases. In het popscenario, heb je gehoord over een artiest, wil je gewoon het laatste album vinden of wat ze samen met een andere artiest hebben gedaan en bam, je hebt het.
Dit geldt ook voor klassieke muziek, maar velen die geïnteresseerd zijn in klassieke muziek willen ook de volgende stap zetten. Muziek uit de Romantiek, wat omvat dat, wie zijn de componisten, welke instrumenten, welke gezelschappen richten zich op deze muziek, enz. We willen verkennen, we willen leren en zien wat er nog meer is.
Ik ben best erg in de zin dat ik uren bezig kan zijn om te beslissen welke uitvoering van één werk ik het beste vind. Ik wil eerst weten wat er beschikbaar is, het proeven, beslissen wat ik goed vond en dan concluderen wie mijn favoriete uitvoerder is.
Hoge verwachtingen
Zijn mijn verwachtingen hooggespannen? Ik denk het wel. Ik weet wat mogelijk is, de gegevens zijn het moeilijke deel en ik hoop echt (voor mezelf maar ook voor jou) dat ze al dit werk hebben gedaan en dat het zijn vruchten zal afwerpen.
28 maart 2023!
